اسبونیوز : در این بخش از بحث مدیریت روستایی در ایران از کتاب «دانش بومی» (مجموعه مقالات) نوشته جلال یوسفی با همکاری هادی حسین زاده داورزنی ، به طور کلی و گذرا به سیستم های ساده ی مدیریتی در این دوره ها می پردازیم .
اسبونیوز : رب انار ترش هم به دلیل اینکه با مشقت زیادی تهیه می شود ، و هم به دلیل کاربرد زیاد آن در غذاهای محلی مازندرانی ها ، به خصوص روستای اسبوکلا و جور بودن با ذائقه افراد ، طالب زیادی دارد . از همین رو مطالبی در این باره تقدیم شما می گردد . استفاده های رب انار در غذاهای محلی اسبوکلا : رب انار ترش یکی از پرکاربردترین چاشنی ها و افزودنی ها در آشپزی بانوان اسبوکلایی است . هر غذای ترش مزه ( ترش لب) رب انار استفاده می شود . در آش ترش و آش گزنه ، ته چین مرغ ، خوراک هایی که با گوشت سرخ شده تهیه می شود ، در خوراک قارچ (زردکیجا) ، در ماده ته چین زرد کیجا پلو ، گاهی به عنوان چاشنی با کدو آب پز (کَیی هِشکی) در زمستان که دانه انار ترش وجود ندارد و ... از رب انار ترش استفاده می شود.
اسبونیوز : کشتی لوچو از ورزشهای پهلوانی و سنتی مازندران است. همه ساله ، مردم زیادی همزمان با ۲۶ عید ماه تبری (28 تبرماه خورشیدی) در آیینی که به جشن مردگان (قَوِر سَر روز خودمان) معروف است، با تهیهٔ انواع غذا و خوراکی های محلّی ، در مزار به شادمانی و سرور میپردازند. در حین برگزاری این جشن، مسابقات کشتی سنتّی لوچو هم برای شناسایی پهلوان ترین فرد منطقه، برگزار میشود. برگزارکنندگان مسابقه بیشتر پیشکسوت ها ، ریشسفید ها و پهلوانان قدیمی اند که زمان و مکان مسابقه را تعیین و پهلوانان را دعوت میکنند.
اسبونیوز : علی عمودخت سانداکار اسبوکلایی در رقابت های آزاد کشوری ووشو ساندا که در کرج برگزار شد توانست به مقام سوم این رقابت ها دست یابد. وی حدود 4 سال است که در رشته ی ساندا فعالیت می کند و در این مدت توانست چند مقام اول شهرستانی، مقام سوم استانی را هم در کارنامه ورزشی خود ثبت کند. با آرزوی موفقیت هر چه بیشتر برای این ورزشکار اسبوکلایی. ما هم کسب این رتبه را به جامعه ی ورزشی اسبوکلا و خانواده ی آقای عمودخت تبریک عرض می کنم.
اسبونیوز : حتما همه ی شما حداقل برای یک بار هم که شده ، طعم ترشِ پرتقال محلی را چشیده اید و از ترشیِ آن ابرو و لب ها را در هم کشیده اید ! پرتقال محلی مازندران (Siavaraze) که در زبان محلی به آن تِرشِ پرتقال یا پرتقال تیمی (دانه دار) می گویند ، از ارقام قدیمی مرکبات مازندران است و با اندازه ای ریز ، پوستی متفاوت ، مزه ی ترش ، بوی مطبوع ، به خصوص دانه های زیاد آن شناخته می شود.
اسبونیوز : موزی (بلوط) درختی است با رشد اندک ، که به گفته ی محققان می تواند تا 900 سال هم عمر کند. در هر نقطه ای از جنگل های مازندران موزی را می توان یافت . شاه موزی درخت تنومندی است که سالیان سال از بلندای تیرِنگ تپه ی اسبوکلا (تپه ی شمالی و سمت جنگل را به دلیل وجود تیرنگ (قرقاول) زیاد در فصل بهار تیرِنگ تپه می گویند) مردمش را نظاره می کند . به گفته ی اهالی روستا زیر این درخت امامزاده ای دفن شده است و حتی گفته می شود اطراف این درخت کشاورزی نمی شود ! با این حال چند سالی است شاخه های انتهایی آن خشکیده اند . امیدواریم این درخت پیر سالیان سال بر بالای تیرنگ تپه استوار و سرسبز بماند.
اسبونیوز : امام ایستاد و خطبه ای کربلایی خواند : « اما بعد... می بینید که کار دنیا به کجا کشیده است ! جهان تغییر یافته ، منکَر روی کرده است و معروف چهره پوشانده و ازآن جز ته مانده ظرفی، خرده نانی و یا چراگاهی کم مایه باقی نمانده است . » « زنهار ! آیا نمی بینید حق را که بدان عمل نمی شود و باطل را که ازآن نهی نمی گردد تا مؤمن به لقای خدا مشتاق شود؟ پس اگر اینچنین است ، من درمرگ جز سعادت نمی بینم و در زندگی با ظالمان جز ملالت . مردم بندگان حلقه به گوش دنیا هستند و دین جز بر زبانشان نیست؛ آن را تا آنجا پاس می دارند که معایش ایشان از قِبَل آن می رسد ، اگر نه ، چون به بلا امتحان شوند ، چه کم هستند دینداران .»
اسبونیوز : در مازندران گونه ی انار وحشی (انار ترش) که مزه ای ترش دارد و اندازه ی میوه ی آن کمی کوچکتر از بقیه ی گونه ها است رشد می کند. محلی ها آن را تِرشِ انار می نامند . این انار در زمین ها و کناره های باغ های اسبوکلا می روید و اغلب ساکنین در فصل پاییز آن را برداشت می کنند و از آن رب انار (انار تِرشی) تهیه می کنند که بسیار غلیظ و به رنگ قهوه ای است و طرفدار زیادی دارد . به امید خدا در آینده ای نزدیک گزارشی کامل از تهیه انار تِرشی تهیه می کنم .
اسبونیوز : به لحاظ اهمیت مدیریت روستایی و تاثیر آن بر زندگی و معیشت مردم نقاط مختلف کشور ، همین طور روستای اسبوکلا ، در چند قسمت این مبحث را از کتاب «دانش بومی» (مجموعه مقالات) نوشته جلال یوسفی با همکاری هادی حسین زاده داورزنی تقدیم شما بزرگواران می کنم.